< terug

(21-22) VLOED_De toekomst van het Scheldeland (case A / Aalsterland)

2021-22, sem 2
Campus Sint-Lucas Gent
Docenten: Pascal François / Joris Van Reusel
Engagement: Legacy
AOB / ADO: SDS (Spatial dysfunctional Strategies)
Startweek: 1
Review-week/indienmoment: 5, 9, 14* (* = indienmoment)
Studiepunten: 15

Naar een klimaatvriendelijke architectuur

Architecture as a gamechanger

De kunst van richting te veranderen

 

1953, Scheldedelta. Never again?

Bouwen aan transitie

In de studio VLOED nemen we de handschoen op om vanuit het vakgebied architectuur nieuwe ideeën te ontwikkelen die de Toekomst van de Lage Landen vorm kunnen geven, vertrekkend vanuit de noodzaak om vloedbestendig te zijn en het waterrijk, natuurlijk landschap alle kansen te geven. Kansen tot behoud en herstel van biodiversiteitsrijke natuur, tot natuurlijke waterbuffering en -infiltratie, tot sponswerking om klimaatextremen probleemloos te kunnen opvangen. Maar ook kansen om ànders te bouwen, en àndere ruimtelijke voorzieningen te ontwikkelen: amfibisch wonen, autarkische nederzettingen, stadsnatuur, mangrovewijken, tidal urbanism, TP/PT strategie…. Projecten kunnen gedacht worden op verschillende schalen en domeinen: van de enkelvoudige woning tot een landschapsproject, van een erfgoedobject tot energie infrastructuur, van publieke ruimte tot interieur, van stedenbouwkundig tot tuinproject… Ze zijn onderbouwd en gedragen, maar tevens visionair! Het vergt het kritisch analyseren van de bestaande omgeving, het integreren van wetenschappelijke en technische kennis en inzichten, en het verbeeldingsrijk durven herdenken van de ruimte én onze levenswijze. Het vergt creativiteit en sociaalgevoelige antennes om van deze klimaatuitdagingen tevens een maatschappelijke stap vooruit te maken. Hoe kan het inzetten op klimaatrobuuste architectuur ook een sociaal inclusieve, verbindende kracht zijn? Kunnen architecten zo ook een andere samenleving (op-)bouwen, en de transitie concreet maken? Kan architectuur een gamechanger zijn? Kan een VLOED-project een steen verleggen in de rivier? Kan het de richting veranderen?

Speelveld Scheldeland

Het geografisch studiegebied van VLOED is (voorlopig) beperkt tot het stroomgebied van de Schelde, de centrale Vlaamse rivier met haar “invloedssfeer”. In dit Scheldeland liggen steden als Gent, Aalst, Dendermonde, Boom, Antwerpen, Terneuzen en Vlissingen. Maar tevens belangrijke ‘natte gebieden’ zoals de Dendervallei, de Durme- en Rupelvalei, de Scheldepolders en het Verdronken land van Saeftinghe. In twee gelijklopende en inhoudelijk verwante studio’s worden dit academiejaar twee deelgebieden behandeld: Aalsterland en Doelland.

In deze studio focussen we op het natte gebied rond Aalst en de Dender  (het ‘Aalsterland’, gekenmerkt door een zeer fijnmazig netwerk van beken en grachten, waar het hemelwater uit de Vlaamse Ardennen zich verzamelt en zeer regelmatig lokale overstromingen in woon- en landbouwgebieden veroorzaakt, maar waar ook intens gewerkt wordt aan de realisatie van het Sigmaplan door landbouwgebied om te vormen tot overstromingsgebieden en carnaval en stoeten heilig zijn).

We werken nauw samen met de parallelle studio die het andere deelgebied onderzoekt en gaan op studiereis naar Nederland en Denemarken. Afwisselend groeps- en persoonlijk werk. Analyse, ontwerpend onderzoek, project.