< terug

Fien Dequeker_Een lichte structuur als her-activatie van te herbestemmen kerken

Een lichte structuur als her-activatie van te herbestemmen kerken.

In mijn masterproef onderzoek ik hoe er in kerken een structuur kan geïmplementeerd worden die helpt bij het herbestemmen van de kerken. De structuur wordt eerst helemaal ontworpen voor een voorbeeldkerk en daarna wordt onderzocht welke aanpassingen er nodig zijn om deze ook in andere kerken toe te passen. Op die manier kan er één soort structuur ingezet worden in verschillende soorten kerken om op die verschillende plaatsen een meerwaarde te betekenen en de kerken te her-activeren als een plek voor samenkomst en ontmoeting.

Hierbij lijkt het me het interessantst om met een lichte structuur te werken. Met een lichte structuur bedoel ik vooral een structuur die licht en slank ervaren wordt. Een lichte structuur implementeren binnenin een kerk heeft ten eerste als voordeel dat het een architecturaal interessant contrast creëert met de zwaarder gedimensioneerde stenen elementen van de kerk. Door dit contrast is het voor de bezoeker dan nog steeds heel duidelijk wat er tot de authentieke kerk behoort en wat niet, wat ten goede komt aan de erfgoedwaarde van de kerk. Ten tweede kan een lichte structuur veel gemakkelijker demonteerbaar geconstrueerd worden dan een massieve structuur uit beton of metselwerk. Dit laat toe dat de structuur na een aantal jaren weer zou kunnen verwijderd worden, moest dit op dat moment wenselijk zijn voor de veranderlijke noden van de maatschappij.

Het onderzoek gaat hierbij dan vooral over hoe het nu juist komt dat structuren licht ervaren worden en wat de verschillende mogelijkheden zijn om zo’n lichte structuur in een kerk te implementeren. Ook wordt er onderzocht hoe het contrast kan aangescherpt worden met extra lichtinval.

Het uiteindelijke hoofdontwerp bestaat uit twee facetten: enerzijds de lichte structuur die demonteerbaar is. Het is deze structuur die ook in andere soorten kerken kan worden toegepast. Anderzijds wordt in het ontwerp een extra lichtinval toegevoegd die niet alleen het contrast aanscherpt, maar qua functie ook wenselijk is op die plaats. Deze ingreep is dus wel permanent, maar biedt ook een meerwaarde moest de structuur ooit weer verwijderd worden en de kerk weer dienst doen als kerk. De verbinding met het goddelijke kan namelijk extra worden versterkt door deze lichtinval.

Om het onderzoek te vervolledigen wordt er ook bestudeerd welke aanpassingen er nodig zijn om dezelfde soort structuur toe te passen in andere soorten kerken. Het is natuurlijk niet mogelijk om ze toe te passen in álle kerken, maar binnen bepaalde kerken biedt ze wel heel wat mogelijkheden om die kerken te her-activeren. Dankzij de structuur krijgt de kerk weer meer mogelijkheden dan voordien en kan ze terug een plek zijn voor samenkomst, een kloppend hart voor de samenleving.