< terug

(22-23) Structural Contingencies

22-23 MA 14

Structural Contingencies

Architectuur ontstaat uit de wederzijds versterkende relatie van een poëtische ruimtelijkheid en een logische structuur.

DOCENTENTEAM

Klaas Goris

Hera Van Sande


CM-site hartje Gent.

INHOUD

Een lege plek in het hart van Gent. Een immense verharde parking. Een stukje niemandsland zonder kwaliteiten. Gelegen tussen de Poel, de Drabstraat en de Korenlei heeft deze plek enorme potenties.

We gaan op zoek naar de betekenis van landschap binnen een stedelijke omgeving in relatie tot een gebouw. We gaan op zoek naar de kwaliteiten van de overgangszone van een gebouw met zijn context. Wat kan het stedelijke landschap hier betekenen? Wat is de continuïteit tussen materie en niet-materie? Wat is het belang van ruimte, van leegte, van lucht, van ademruimte, van niet-bebouwde ruimte? Wat betekent landschap in de stad? Hoe kunnen we met architectuur de buitenruimte vormgeven? Hoe kan het gebouw het landschap mee boetseren?

We denken na over het begrip ‘engawa’, over ambiguïteit, over het onuitgesprokene. Hiertoe denken we na over het Japanse ruimtebegrip ‘ma’, over diverse quotes van bekende architecten over ruimte en leegte, …

Er wordt een theoretisch begrippenkader omtrent ruimtelijkheid uitgebouwd.

We ontwerpen een stadsgebouw 2.0. Een deels vrij in te vullen programma dat dienst doet als sociale condensor. Een oase in het centrum van Gent. Een inclusief verblijfsplatform in relatie tot de stad.

Wat kan deze plek met zijn architectuur betekenen voor de stad?

We focussen op de ontwikkeling van een structuur die met zijn eigen ruimtelijkheid het dagelijkse leven toelaat.

We onderzoeken de relatie tussen de menselijke schaal, concreet een unit en de schakeling daarvan in de complexe structuur van een grootschalig programma. We zoeken het spanningsveld op tussen gemeenschappelijkheid en intimiteit, tussen interieur en stedelijkheid, tussen massa en ruimte. We streven hierbij naar het samengaan van de poëtica en de logica van het bouwen. Je krijgt de vrijheid om je programmatische en contextuele onderzoek op een persoonlijke manier te voeren, maar de vraagstelling van de unit is gelijkwaardig aan die van de schakeling. Je handelt vanuit densiteit, want ruimte is kostbaar. We focussen op structuur, materialiteit en landschap en de beleving hiervan. We dagen je uit op een creatieve en inventieve manier in te gaan op complexe ruimtelijke probleemstellingen, voorbij conventionele oplossingen.


Image: Junya Ishigami, Home for the Elderly, Tohoku, Japan.

THEORETISCH KADER – LEXICON

ARCHITECTURAL LANGUAGE – LANGUAGE IN ARCHITECTURE

Taal creëert ideeën

“Ik neem u graag mee naar de wereld van de poëzie, omdat ik denk dat het soms via taal is, dat we de ambiguïteit van de architectuur kunnen begrijpen. Met andere woorden, dat we grip kunnen krijgen op haar soms ongrijpbare kwaliteiten als discipline die zowel op mentale als fysieke wijze onze dagelijkse omgeving beïnvloedt”

(Klaske Havik)

“Wat ik zeker over het thema kwijt wil, is dat er te veel onuitgesproken kennis in de kern van ons vak circuleert. De kern van de architectuur wordt vaak weggezet als subjectief, persoonlijk, intuïtief… Dat is een zwaktebod. Meer nog, door de kern van ons vakgebied zo mistig voor te stellen, verliezen we onze geloofwaardigheid naar de buitenwereld toe. De laatste jaren heb ik vanuit de frustratie over het gebrekkige discours aangaande die kernmijn kennis proberen aan te scherpen. Er zijn tal van interessante auteurs zoals Rudolf Arnheim, Steen Eiler Rasmussen, Pierre Von Meiss, Trystan Edwards … die allen op hun eigen manier over de kern schrijven. Het gaat dan over compositie, waarneming, zintuiglijkheid enz. Al die auteurs vertrekken vanuit de analyse dat er een erosie van het compositorisch inzicht optreedt in de 20ste eeuw en proberen met hun boeken dat inzicht terug gestalte te geven.

In sommige pedagogische hoofden heerst de overtuiging dat je architectuurstudenten vrij moet laten om uit zichzelf te creëren. Dat is een droevig idee over pedagogie in een vakgebied waar er zo veel te leren en te studeren valt, ook over het ontwerpen an sich.”

(Dirk Somers)

Uit deze quotes leiden we de noodzaak tot het voeren van een boeiend architecturaal discours af. We stellen een lexicon op, niet alleen in woorden, maar ook in beelden en in plananalyse.

We focussen bij deze opdracht op de ambigue zone tussen binnen en buiten.

“The outside is not a fixed limit but a moving matter animated by peristaltic movements, folds and foldings that together make up an inside: they are not something other than the outside, but precisely the inside of the outside” Gilles Deleuze

‘… between interior and exterior, between artificial and natural, between object and empty space, between truth and falsehood—if we cut open these intermediate zones, give them spatial form and make them into something we can experience, our world will undoubtedly be richer for it.’

Sou  Fujimoto

We zoeken het meer bepaald in het veld van de Japanse architectuur, waar een sterk lexicon aanwezig is, waar begrippen omtrent de ambigue grenzen tussen binnen en buiten inherent aanwezig zijn (zie lezing over Japanse architectuur).

We zullen dan ook focussen op het analyseren van het begrip MA, tijd in afstand en ruimte.

AANDACHTSPUNTEN

In de stad van vandaag kan je het klimaatbewust handelen niet meer naast je neerleggen. Het is weliswaar slechts een semesteroefening met heel wat moeilijkheidsgraden, maar we rekenen erop dat er een duurzaam besef naar omgaan met ruimte ontwikkeld wordt. Dit gaat voorbij de greenwashing en het pimpen met zonnepanelen. Het gaat over een inzicht van bij het begin om alles duurzaam te herdenken.

Duurzaamheid gaat over een ontwerpattitude waarbij men kan inzetten op het economische, sociale, milieugerelateerde en integratieve aspect door respectievelijk in te zetten op densiteit, mixity, landschap en connectiviteit.

Bij het vormgeven van de stedelijke ruimte zijn er een aantal duurzame stedelijke ontwerpstrategieën en alternatieve scenario’s voor de transitie en transformatie van een site naar een veerkrachtig, fossielvrij en duurzaam stedelijk weefsel.

Hierbij dien je grondig na te denken over:

  • OPEN RUIMTE
  • MOBILITEIT
  • VORM-DENSITEIT
  • PROGRAMMA, met de nadruk op gemengd gebruik, (sociale) diversiteit, enz.
  • Een strategisch & dynamisch ONTWIKKELINGSKADER

OUTPUT

Per twee: groepswerk voor een visie op het terrein, op de houding naar de omgeving en naar de stad toe, in de vorm van een beperkt masterplan, plus reflectie over een aantal quotes over architectuur

Individueel: Eigen ontwerp met schetsen en impressies, plannen, sneden, gevels en maquettes, plus een reflectieve bijdrage aan een ruimtelijk lexicon

Hierbij houden we rekening met bijhouden van een logboek.

Op het einde van het atelier wordt een stramien in indesign aangereikt, om het ontwerp in een presenteer katern te gieten. Zo maken we een atelierboek.

METHODOLOGIE: pedagogische benadering

Met de stad Gent als laboratorium wordt elk jaar een specifieke site/gebied gekozen en een passend vraagstuk geschetst (bv. buurtcentrum, inclusief wonen, …). Van daaruit wordt de aanpak gestuurd en ondersteund door vijf processporen:

  1. Analyses
  2. Theoretische component / lezingen
  3. Interactieve discussies / studio – individueel & in groep
  4. Pecha-Kucha sessies
  5. Review – tussentijds & finaal

Dit alles vindt zijn weerslag in een logboek.

Het atelier wordt over het semester als volgt ingedeeld (als houvast, geen dwangmatig stramien):

  • contextanalyse voor probleemstelling en programma (3 weken)
  • probleem(her)formulering + conceptualisering voor het bepalen van ambitie & visie ruimtelijk & structuur (3 weken)
  • uitwerken van strategieën & scenario’s van het ontwerp (3 weken)
  • synthese en uitwerken project (3 weken)

BEOORDELING

Bij de beoordeling wordt rekening gehouden met de regelmatige aanwezigheid in het atelier, waarbij het ontwerpproces wekelijks aan de docenten wordt voorgelegd.

Voorts wordt bij de beoordeling rekening gehouden met de inhoud (60%), de grafische uitwerking (25%) en de mondelinge presentatie (15%)

KALENDER

W1 (W39)           studio 1 – intro, lezing, sitebezoek, start analyse

W2 (W40)           studio 2 – analyse + lezing + lexicon + masterplan

W3 (W41)           studio 3 – analyse + lezing + lexicon + masterplan

W4 (W42)           studio 4 – conceptualisering + unit / structuur

W5 (W43)           studio 5 – conceptualisering + unit / structuur

W6 (W44)           VRIJAF 2 NOVEMBER

W7 (W45)           ATELIERWEEK – architecturale wandeling in Gent?

W8 (W46)           studio 6 – formfinding / scenario’s / structuur + lezing

W9 (W47)           studio 7 – formfinding / scenario’s / structuur

W10 (W48)         studio 8 – formfinding / lexicon

W11 (W49)         studio 9 – design development

W12 (W50)         studio 10 – design development

W13 (W51)         studio 11 – test jury met opbouw verhaal

W14 (W2)           studio 12 – finale jury + katern atelierboek

 

 

 

 

 

Hallo wereld!

Welcome to KU Leuven Faculteit Architectuur blogs. This is your first post. Edit or delete it, then start blogging!

meer