< terug

(20-21) Tree is leaf and leaf is tree – house is city and city is house … Case: Hellegat

Promotor: Gisèle Gantois
Academiejaar 2020-21, Masterproef, Gent

De Rupelstreek is getekend door oa 400 jaar kleiwinning en de productie van bakstenen, tegels en pannen, met talrijke kleiputten en industriële erfgoedrelicten verspreid over het landschap. Het stroomgebied van de 12km lange getijdenrivier de Rupel maakt mee deel uit van de Vlaams-Nederlandse Schelde delta. Deze is uniek in haar soort, omwille van de bijzondere wisselwerking tussen natuurlijke processen en cultuurhistorie.

Hellegat behoort tot de gemeente Niel die met de gemeentes Hemiksem, Schelle, Boom en Rumst aan de Rupel ligt. Deze vijf gemeentes hebben hun geomorphologische structuur met de cuesta en hun historische evolutie met klei-exploitatie gemeen.

Een aantal waardevolle sites zijn gebleven. Het culturele erfgoed dat zowel uit het vervreemdende landschap, de industriële relicten als de bijzondere woontypologieën bestaat, speelt een belangrijk rol in de identiteit, kwaliteit en de (sociale) cohesie van de regio.

Vandaag ontstaan door migratie en mobiliteit maar ook door de natuur (de natuur heeft terug ruimte veroverd en nieuwe habitats gecreëerd die uitzonderlijk zijn voor hun biodiversiteitswaarde) nieuwe betekenissen voor de Rupelstreek. Als peri-urbane regio is er echter ook toenemende druk als woninguitbreidingsgebied voor Antwerpen. Een totaal visie ontbreekt tot op vandaag waardoor elke gemeente afzonderlijk een eigen beleid uitstippelt of perceelsgewijs beslissingen neemt.

Deze oefening beoogt dan ook om enerzijds de historische betekenislagen te begrijpen en anderzijds nieuwe te genereren door dit zowel op de grotere schaal van het stroomgebied Schelde-Rupel (binnen het nog grotere project Geopark Schelde Delta) te bekijken  als op de microschaal van de restanten van de (in 2013 afgebroken) getijdenwatermolen die gesitueerd zijn op de Scheibeek tussen Noeveren (Boom) en Hellegat (Niel).

Lees meer (pdf)