< terug

(20-21) Performatieve Ruimte & Nabijheid: The Wicked Home

Academiejaar 2020-21
Engagement: Mediating Tactics

Masterproef (semester 2) Interieurarchitectuur, Gent
“The Wicked Home – The Wicked Windowscape”
(docenten: Jo(han) Liekens, Roel De Ridder)

Afbeelding: ‘Onnodig Complex en Stompzinnig Eenvoudig’, Masterstudio schaal 1/1, Atelier Performatieve Ruimte en Nabijheid, 2019, Mirte Van Aalst.

Het atelier Performatieve Ruimte en Nabijheid vertrekt vanuit een uitgesproken ontwerpmatige methodiek. Centraal staat de performativiteit van de (interieur)architectuur (~agency) en bij uitbreiding van de (interieur)architect: wat het ontwerp concreet doet, kan of teweegbrengt in de alledaagse realiteit en hoe de interieurarchitect zich in dat proces inschakelt.

Het atelier vertrekt ook rotsvast vanuit de persoonlijke leefwereld van de afstuderende student, van fascinaties en reële ervaringen ‘nabij’. Vanuit nabije verkenningen langsheen een experimenteel-ontwerpmatig traject regisseer en construeer jij een performatieve ruimtelijkheid die in haar reële materialisatie een relevant verschil maakt. Elk jaar wordt er vertrokken vanuit een kapstokthema, een thema dat dient om eerste ontwerpmatige experimenten te genereren, maar dat door de student zelf gedurende het semester continu geherformuleerd en zo eigen gemaakt wordt. Het kapstokthema van dit jaar: The Wicked Home. Eerst interpreteer en ontwikkel je dit begrippen in relatie tot jezelf, tot je eigen unieke wereld aan ervaringen of net tot die ene, unieke ervaring. Gradueel worden de begrippen verdiept via ontwerpend onderzoek en betrokken op (interieur)architectuur. Elke student grijpt de kans om zelf op zoek te gaan naar een manier om denkend en experimenterend vanuit dit thema een breder publiek te mobiliseren rondom de eigen ontwerp- en onderzoeksactiviteit, een voorwaarde om te spreken over een relevant verschil.

Het ontwerpmatige karakter van het atelier overstijgt wat doorgaans als ontwerpen gedacht wordt. In dit laatste lijkt vaak een zekere afstandelijkheid ingebouwd te zitten. Het atelier Performatieve Ruimte en Nabijheid wil daarentegen een “werkelijk” atelier zijn, waar het progressief werken op schaal 1-op-1 de werkwijze is. De grote schaal dwingt naast het creëren van een werkelijke en voelbare ervaring ook om in confrontatie te gaan met aspecten zoals materialiteit en publiek. De 1-op-1 schaal zorgt er ook voor dat wat ontworpen wordt zich reëel meet met de publieke ruimte, er in overeind dient te blijven. Het atelier vraagt immers om publieke acties, in de ruimste betekenis.

In een notendop:
-We leggen veel nadruk op de werkmethodiek: schaal 1/1 als methodiek bij uitstek van een perfomatieve (interieur)architectuur.
-We leggen veel nadruk op het begrip nabijheid, omdat we vast geloven dat er een groot onverkend potentieel voor (interieur)architectuur besloten ligt in jullie eigen verwondering.

Aan jullie de uitdaging om jullie masterproef vanuit deze methodiek en vanuit jezelf te ontginnen, begeleid door een spectrum aan multidisciplinaire kennis in het docententeam.

afbeelding-3
Fictieve Realiteit, Masterproefproject schaal 1/1, Atelier Performatieve Ruimte en Nabijheid, 2016, Lien Van Der Jeught.

Masterproef (semester 2):

“The Wicked Home – The Wicked Windowscape”
(docenten: Jo(han) Liekens, Roel De Ridder)

The Wicked Home – The Wicked Windowscape is het kapstokthema voor deze masterproef. We zetten sterk in op een experimenteel-exploratief traject; op een progressieve methodiek van schaal 1/1; op het idee van nabijheid. We koppelen de experimenten en exploraties echter meteen hecht aan het domein van de (interieur)architectuur. De exploratieve vector wordt dus gepaard aan een terug-vertaalslag, die steeds draait rond het her-denken en her-vormen van het meest basische, het meest fundamentele thema voor de (interieur)architectuur: dat van Home-Huis / Habitation-Wonen.

Waar home / wonen verwijst naar een fundamenteel vraagstuk voor (interieur)architectuur, home sweet home, verwijst “wickedness” naar een onherleidbare complexiteit; naar de aanwezigheid van onvolledige, tegenstrijdige en veranderlijke eisen of verlangens; naar een graad van onheimelijkheid in het huiselijke; naar de aanwezigheid van een tikkeltje magie; naar gedurfde, uitdagende, risicovolle of flirterige attitudes; naar tegendraads spel en het durven buiten gangbare stramienen her-denken en her-vormen. Wickedness stamt etymologisch immers af van het Oud-Engelse wicca – ‘heks’. We dagen je dus uit vrij en authentiek op zoek te gaan naar eigen en “andere” dan schijnbaar evidente ontwerpmatige antwoorden. Het ontwerpend onderzoek hier is niet in eerste instantie het laatste project van je studie, maar het eerste project van je toekomstige architectuurpraktijk in de meest brede zin.

Als kick-off voor een ontwerpmatige en onderzoekende verkenning van het kapstokthema The Wicked Home zullen we vertrekken van het idee Wicked Windowscapes, dit naast of beter samenwerkend met jouw eigen vondstenarsenaal, opgedaaan in vorige semesters. We begeleiden als multidisciplinair docententeam je project, zowel op gebied van ontwerpen en ontwerpmatig onderzoek, als op gebied van (theoretische) kadering, resulterend in een authentiek ontwerpmatig traject en bijhorende masterproefnota. Hiermee doe je een doordachte uitspraak over interieurarchitectuur, bruikbaar voor je verdere professionele pad.

Wicked Windowscapes vertrekt uit het (interieur)architecturaal element ‘window-raam’, enkel als opstap naar de schaal van een gematerialiseerd ideeënlandschap: jouw wicked windowscape. Gestaag voeg je lagen en complexiteiten toe. Het (interieur)architecturale detail versmelt met ideeën van het raam als metafoor voor de interactie tussen verschillende werelden; als één kader op verschillende narratieven; als drempel, interface, ruimte, landschap en ecologie tussen werelden in en uit, als complexe knoop van allerhande materies en ideeën, bevolkt door de dingen, verhalen, materies, verlangens, noden, … die jouw interesse nabij verzamelt tot die ene authentieke ‘ecologie’: jouw wicked windowscape. Deze heeft geen vooropgestelde schaal, vorm, of inhoud. Alle media kunnen ingezet worden, zolang ze maar refereren aan het schaal 1-1 denken en werken. Zoals gezegd ben jij het die je masterproject vormgeeft, en wij die je daarin begeleiden, wat verdere uitleg hier overbodig maakt.

Naast ons atelier werken enkele andere ateliers, elk op hun eigen manier, aan het thema The Wicked Home (zie Academisch Ontwerpbureau The Wicked Home; zie opdrachten Marg42, Maig42, Biag65, lab-O45). Dit laat strategische kruisbestuivingen toe.

Lees de masterproef als pdf hier.

jo
Drukkende Ruimte, Masterproefproject schaal 1/1, Atelier Performatieve Ruimte en Nabijheid, 2020, Elien Vermoortel.


jo2
Palimpsest, Masterproefproject schaal 1/1, Atelier Performatieve Ruimte en Nabijheid, 2020, Jarnie T’Jonck.