Op 16 mei wordt vanuit de case study Doelland (Academisch Ontwerp Bureau: Spatial Dysfunction Strategies, Faculteit Architectuur Campus Sint-Lucas Gent) een info- en debatavond georganiseerd over de brede ruimtelijke problematiek van het Waasland (mobiliteit, havenuitbreiding, leefbaarheid dorpen etc.), naar aanleiding van het onderzoek in de regio. Samen met de studenten architectuur nodigen docenten Pascal Francois, Joris Van Reusel en Daan De Volder iedereen uit op deze info- en debatavond in Beveren. Er zal een kleine architectuurexpositie met studentenwerk te zien zijn.
Reeds enkele jaren onderzoekt de Faculteit Architectuur van de KU Leuven de ruimtelijke toekomstmogelijkheden voor de regio Beveren /Waasland, waar de laatste decennia heel wat impact is geweest door de uitbreiding van de Antwerpse haven.
Polders en dorpen verdwenen, nieuwe haveninfrastructuur werd aan sneltreintempo gerealiseerd. De ruimte om te werken, maar ook om te wonen, verschuift. Verdwenen landschappen en natuur worden ‘gecompenseerd’ met nieuwe kunstmatige biotopen, terwijl landbouwgebied verkleint. Straks lopen delen van de polders onder water, en eindigt de nucleaire stroomproductie op de KCD-site op de Scheldeoever. Nog meer authentieke dorpen en gehuchten dreigen te verdwijnen, voor meer containertrafiek en de daar bijhorende wegen. Dat zorgt voor bijkomende druk op de lokale mobiliteit, maar kan ook grote impact hebben op regionale schaal. Wordt het Waasland straks nog meer hét filegebied van Vlaanderen? Waar en hoe kunnen we in de toekomst duurzaam wonen in dit gebied? En hoe kan de kostbare ruimte het best worden ingezet om ook economisch optimaal te renderen en werk te creëren? Hoe kunnen we de toekomst nieuw en beter denken, met respect voor de mensen en de ziel van de streek?
Over deze vragen en thema’s heeft de KU Leuven het onderzoeksproject Doelland opgezet. Aan de hand van concrete voorstellen worden ideeën uitgewerkt en verbeeld in plannen, tekeningen, collages en maquettes.
Op woensdag 16 mei 2018 zal dit project worden getoond aan alle bewoners en geïnteresseerden van Beveren, tijdens een info- en debatavond in het OC Boerenpoort te Melsele. Aansluitend wordt een politiek debat georganiseerd met politici van de verschillende partijen die actief zijn in Beveren om thema’s zoals de mobiliteit, de leefbaarheid, de havenuitbreiding, economie en ruimtegebruik etc. verder onder de loupe te nemen. Het debat, allicht het eerste open publiek debat sinds vele jaren over deze belangrijke lokale thema’s, wordt gemodereerd door journaliste Inge Ghijs, chef-binnenland van De Standaard.
Iedereen die met de toekomst van Beveren begaan is en wil weten wat er zoal in de lucht hangt qua plannen en ideeën, is hierbij welkom.
Praktisch:
- Datum: Woensdag 16 mei 2018
- Plaats: OC Boerenpoort, Sint-Elisabethstraat 31 A, Melsele.
- Programma: 19 uur: opening architectuurexpo; debat met vraagstelling om 20 uur. Er is een slotmoment voorzien om na te praten tussen pot en pint.
- Organisatie: KU Leuven –AOB SDS
De toegang is vrij, iedereen is welkom, inschrijven is niet nodig. Verplaatsen te voet, per fiets of met het openbaar vervoer of autodelend rijden wordt aangemoedigd.
KU Leuven – architectuurdocenten Daan De Volder, Pascal Francois en Joris Van Reusel volgen van nabij het lopend onderzoek Complex Project Extra Containercapaciteit Antwerpen, waarin de Vlaamse overheid de mogelijkheden aftast om 6,5 extra containers in de Haven van Antwerpen te verwerken. Onlangs uitten zij samen met professoren van de UA en UGent hun ongenoegen over de schending van de onderzoeksprinciepes in een open brief aan bevoegd Minister Weyts, waardoor er geen maatschappelijk draagvlak is voor de bouw van een Saeftinghedok door Doel en omgeving. Bovendien, zo toonden zij aan, zou de impact van zo’n nieuw project nefast zijn voor de mobiliteit in het Waasland.
Uit het Doelland onderzoek, dat zich zowel op de macro- als de meso- en microschaal richtte, blijkt dat andere en minder dure investeringen in Beveren een grotere en positievere impact kunnen hebben op de economie, het milieu en de leefbaarheid, en dat deze streek een enorm potentieel heeft tot een duurzame ontwikkeling. Met de kracht van een wereldhaven, de know-how van de industrie, de cultuur van steden en dorpen en de noeste werkkracht van de mensen, is met de resterende open ruimte die hier is heel wat meer mogelijk dan ze te betonneren. Landbouw, natuur en industrie kunnen prima hand in hand gaan en elkaar versterken, zoals buitenlandse referenties aantonen. Daartoe dienen wel de oude tegenstellingen en driften overstegen te worden. Is het daarom niet de hoogste tijd voor een vooruitstrevende regionale planning? Kunnen lokale besturen hierin de leiding nemen, wanneer zij gedragen ideeën ontwikkelt?
Op meso- en microschaal werd door de onderzoeksgroep, waaronder ook enthousiaste architectuurstudenten, inspirerende masterplannen gemaakt voor de herontwikkeling van zogenaamde uitgedoofde polderdorpen. Door de open ruimte slim te gebruiken en in te zetten op lokaal werk en zacht verkeer, kunnen de dorpen van groot-Beveren uitgroeien tot zeer gewenste compacte woonkernen, dichtbij stadskernen en natuur. Het kunnen dorpen zijn die optimaal draaien op collectieve voorzieningen, nieuwe energie en low-impact.
Op de architectuurexpo zullen tevens maquettes en plannen worden getoond voor de herbestemming en renovatie van leegstaande gebouwen zoals hoeves en dorpswoningen. Ook dat kan op een budget- en milieuvriendelijke manier, met behoud van het lokaal karakter. Oude schuren kunnen ingezet worden in een nieuwe campus voor de faculteit Landbouw, van waar uit nieuwe lokale (zilte) teeltprojecten worden ontwikkeld. En nog volgens het onderzoeksteam, kan zelfs de kerncentrale – nu volop in de actualiteit – erg nuttig herbestemd worden: het kan een toekomstige incubator, een motor voor de duurzame ontwikkeling en een innovatief labo voor wetenschap, industrie en energie worden. Op die manier blijven ook vele werkplaatsen in die sector in de regio behouden.
Afbeelding: 'NANO, de kerncentrale van Doel als een toekomstige incubator, een motor voor duurzame ontwikkeling en innovatief energielabo' © KU Leuven, Joris Putteneers, 2017